Ở nước ta, tính trung bình, tổn thất do không có phương pháp bảo quản đúng sau thu hoạch đối với cây có hạt khoảng 10%, đối với cây củ là 10-30%. Chính vì thế mà các công nghệ bảo quản, hệ thống kho lạnh bảo quản nên được đầu tư và phân phối rộng khắp các nông trường. 

Kho lạnh bảo quản thanh long sẽ giúp giảm được tổn thất về số lượng, cũng như chất lượng, đồng thời đóng góp tích cực trong việc duy trì chất lượng nông sản, dự trữ nông sản cho những năm bị mất mùa.

Kho lạnh bảo quản thanh long đã được đưa vào sử dụng đối với các vùng chuyên trồng thanh long trên khắp cả nước. Dưới đây là quy trình thu hoạch, xử lý và bảo quản thanh long bằng kho lạnh bảo quản.

1. Thu hái và vận chuyển thanh long

Với những cây thanh long trước thu hoạch 10-15 ngày không được bón quá nhiều phân (nhất là phân đạm), tưới nhiều nước, và không phun các loại thuốc bảo vệ thực vật để bảo đảm an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng

Thời gian sinh trưởng của trái thanh long khác nhau về chế độ chăm sóc, về thời tiết vụ mùa, do đó việc thu hoạch cũng chênh lệch nhau về thời gian. Chúng ta nên thu hoạch khi trái thanh long chuyển màu hoàn toàn, nên thu hoạch đúng lúc trái chín, trong khoảng 28 – 32 ngày sau khi nở hoa để trái có trọng lượng cao, chất lượng ngon nhất và bảo quản được lâu.

Chúng ta nên thu hoạch trái vào lúc sáng sớm khi chưa có nắng gắt hoặc lúc chiều mát, tránh lúc nắng gay gắt chiếu trực tiếp thì nhiệt độ trong trái tăng, sẽ gây mất nước nhanh, ảnh hưởng đến chất lượng và thời gian bảo quản.

Dùng kéo sắc (loại cắt tỉa cành cây) cắt lấy trái cho vào giỏ nhựa và để nơi bóng râm mát

Cần lưu ý tránh làm xây xát, không để trái dính đất hoặc làm giập cuống, giập tai thanh long để tránh nhiễm nấm bệnh gây hỏng cuống khi bảo quản.

Chúng ta tiến hành loại bỏ những trái không đủ tiêu chuẩn ngay tại vườn, sau đó cho vào giỏ vận chuyển về nhà càng sớm càng tốt, không để lâu ngoài vườn.

Nên sử dụng giỏ chứa đựng và không được chất quá đầy giỏ khi vận chuyển. Cần dùng giấy báo cũ hoặc lá cây tươi loại mềm bao lót kỹ và bao phủ trên mặt trái để tránh va đập hay nắng nóng chiếu trực tiếp làm ảnh hưởng tới giá cả và ảnh hưởng tới tiêu chuẩn xuất khẩu của thanh long.

2. Bảo quản thanh long:

• Bảo quản thanh long ở nhiệt độ thường:

Thanh long được bảo quản ở nhiệt độ và độ ẩm không khí tự nhiên. Thanh long bảo quản trong điều kiện này với độ thoáng mát tốt, có thể giữ tươi được 5 – 8 ngày.

• Bảo quản thanh long bằng kho lạnh bảo quản:

Thanh long được bảo quản trong kho lạnh ở nhiệt độ 20 – 24oC sẽ tươi được 8 – 10 ngày; bảo quản trong kho lạnh ở nhiệt độ 12 – 14OC sẽ giữ tươi được 15 – 20 ngày. Tuy nhiên, chúng ta không nên hạ nhiệt độc kho lạnh bảo quản thanh long xuống dưới 5oC vì sẽ gây tổn thương lạnh, trên vỏ thanh long sẽ xuất hiện các đốm nâu, làm mất vể đẹp mỹ quan.

Đặc điểm của kho lạnh bảo quản thanh long

Nhiệt độ bảo quản

Thanh long là loại trái cây khá nhạy cảm với nhiệt độ cao. Khí hậu thích hợp trồng cây thanh long thường là nơi có nền nhiệt độ cao như ở các khu vực Nam Trung Bộ. Loại quả này rất dễ héo và giảm chất lượng sản phẩm, không thể xuất khẩu nếu quy cách bảo quả không phù hợp. Nếu thanh long sau khi thu hoạch không được bảo quản luôn thì sẽ rất dễ hư hỏng.

Giải nhiệt độ tiêu chuẩn của kho lạnh bảo quản thanh long  nằm trong khoảng  từ 3 -6 độ C. Thanh long sẽ bảo quản tốt trong thời gian lên đến 20 ngày.

Xếp thùng vào kho bào quản lạnh, nhiệt độ duy trì 3°C – 7°C và phải ổn định trong suốt thời gian bảo quản, độ ẩm môi trường: 95-100%.

Không xếp các thùng thanh long cao quá, nên đóng giàn, kệ để bảo quản, dễ thao tác các kiểm tra trong quá trình bảo quản.

Về khối lượng và diện tích

Tính toán được cụ thể diện tích mặt bằng chứa khối lượng thanh long khách hàng cần lưu trữ. Việc tính toán diện tích sẽ phụ thuốc rất nhiều vào mô hình kinh doanh cũng như quy mô sản xuất để lắp đặt kho mát có diện tích lớn hoặc nhỏ. Ví dụ: Đối với những cơ sở bán buôn, bán lẻ thì chỉ cần kho mát có diện tích khoảng dưới 40m2 là thoải mái. Còn đối với những vùng chuyên canh sản xuất Thanh Long để xuất khẩu thì diện tích phải khoảng từ 80 đến 100m2.

Về độ ẩm 

Thanh Long tuy có vỏ khá dày, nhưng khi bị mốc hoặc có dấu hiệu hỏng thì sẽ hỏng rất nhanh. Độ ẩm tốt nhất để bảo quản Thanh Long là khoảng 55 đến 60%. Với nhiệt độ ở trên và độ ẩm như vậy thì Thanh Long sẽ luôn giữ được độ tươi ở vẻ ngoài và độ ngọt vừa tới. 

Về cách sắp đặt 

Sau khi thu hoạch, Thanh Long thường được bảo quản trong thùng carton và xếp đặt chồng lên nhau. Nhưng không được xếp chồng quá nhiều tầng, để tránh áp lực xuống tầng cuối cùng khiến Thanh Long bị dập nát. 

Cần lựa chọn một mức chiều cao phù hợp để sắp xếp. Nên theo hướng của quạt gió trong kho.